Ramazan ayında biz doktorlara en çok sorulan soru herhalde şudur: Oruç tutabilir miyim ve neleri yemeliyim?
Oruç tutmamın sağlığıma bir zararı olur mu?

Orucun fizyolojik etkileri kan şekeri düşüklüğü, kolesterol düşüklüğü, büyük kan basıncındaki düşüklüktür. Kazablanka'da 1994 yılında toplanan ilk uluslar arası Ramazan ve Sağlık kongresinde dünyanın çeşitli yerlerinden araştırmacılar orucun tıbbi etkileri üzerine araştırmalarını sundular. Müslüman ve müslüman olmayan bilim adamlarının yaptığı araştırmalara göre oruçlularda pekçok tıbbi hastalıkta iyileşme gözlenirken, oruç tutmakla herhangi bir hastalığın kötüleştiğine dair bulgu saptanmadı. Ayrıca oruç tutan insanlarda önemli psikolojik değişikliklerde gözlenir. Oruçlu insan daha sakindir. Nefsine hakimiyet duygusunun verdiği özgüvenle kendinle daha barışıktır. Bireylerdeki bu hava topluma da yansır. Ramazan ayında suç oranları düşer. Bunda yılda onbir ay içki içen şahısların bile alkol almaktan ramazan ayı boyunca olsa da vazgeçmesinin rolü büyüktür.

RAMAZAN AYINDA DİETİMİZ NASIL OLMALIDIR?

Aslında Ramazan ayı boyunca dietimiz, her zamanki normal dietimizden çok farklılık göstermemelidir ve mümkün olduğu kadar basit olmalıdır. Diet normal kilolu şahıslar için normal kilomuzu devam ettirecek kadar olmalıdır. Hatta fazla kilolu şahıslar için azda olsa kilo verme iyi neticeler doğurabilir.

Ramazan ayının bu senelerde kış aylarına denk gelmesi oruçlu saatlerimizin az olmasına sebep olmakta bu da metabolizmamızda çok büyük değişikliklere yol açmamaktadır.

Hızlı sindirilen yiyeceklere göre lif ihtiva eden yiyecekler ve yavaş sindirilen gıdaları tüketmek oruç tutmayı kolaylaştırır. Çünkü yavaş sindirilen besinler 8 saatte sindirilirken, hızla sindirilen gıdaların sindirimi 3-4 saate düşer.

Lif ihtiva eden besinlerde geç olarak sindirilir. Yavaş sindirilen besinlere hububat, yulaf, irmik, fasülye, mercimek ve kabuklu pirinci örnek gösterebiliriz. Bu besinlerin sindirimi yavaştır. Böylece karnımız iftara doğru daha az acıkır.

Hızlı sindirilen besinler beyaz un ve şeker ihtiva eden besinlerdir. Bu besinler çabuk yakılarak iftarı daha aç bir şekilde beklememize sebep olur.

RAMAZAN AYINDA KISITLANMASI GEREKEN DURUMLAR

1-Kızartmalar ve yağlı yiyecekler

2-Çok şekerli yiyecekler

3-Sahurda aşırı  yemek yeme

4-Sahurda çok çay içme

(Çay daha fazla idrar oluşturur ve bazı değerli minerallerin idrarla kaybına yol açar).

5-Sigara içme

6-İftarda aşırı yemek yeme(İftarda az miktarda karın doyurulduktan sonra yatmadan 1 saat önce meyve suları, yoğurt veya daha hafif yiyecekler alınması uygun olur).

Şeker, fibrin, karbonhidrat, potasyum ve magnezyum kaynağı HURMA; protein ve fibrinden zengin BADEM ve yine potasyum, magnezyum ve karbonhidrattan zengin MUZ;ramazanda yenmesi tavsiye edilen besinlerdir.

Ayrıca, iftar ve sahur arasında mümkün olduğu kadar sıvı ve meyve suları içilmelidir. Böylece bücudun su ve elektrolit dengesi muhafaza edilmiş olur.

ORUÇLULARDA KARŞILAŞILAN TIBBİ PROBLEMLER

A)KABIZLIK: Aşırı rafine gıda alan veya az su içen ya da lifsiz beslenen oruçlularda görülebilir. Kabızlık nedeniyle hemoroid ve karın şişmesi de oluşabilir. Önlem olarak çikolata, pasta gibi rafine gıdalardan sakınma, su içmeyi arttırma ve lifli gıdalar alma sayılabilir.

B)TANSİYON DÜŞMESİ: Öğleden sonraları oruçlu insanlarda tansiyon düşmesi olabilir. Az sıvı alınması ve tuzsuz yenmesi tansiyon düşmesini arttırabilir.

C)BAŞ AĞRISI:Özellikle iftara doğru başağrısı görülebilir. Eğer düşük kan basıncı ile birlikteyse başağrısı ciddi olabilir ve iftar öncesi kusma yapabilir.

D)KAN ŞEKERİNİN DÜŞMESİ:Halsizlik, titreme, kötü konsantrasyon fiziksel aktivite yapamama, baş ağrısı,çarpıntı, kan şekeri düşmesi arazlarıdır. Sahurda aşırı şekerli yemek insülin salınımını arttırarak gün içinde kan şekeri düşmesine sebep olabilir.

İstanbul - 09.12.2000
http://afyuksel.com