Kullandığınız işletim sisteminizi uzun zamandır kullanıyorsanız ve artık yavaşlamaya başladığını, mavi ekranlar çıkardığını, kilitlendiğini görüyorsanız, bilgilerinizi ve programlarınızı kaybetmeyi göze alamıyorsanız, hard-diskinize format atmadan önce son çare olarak bazı ipuçlarını kullanarak Windows98, Windows ME sistemlerini hızlandırabilirsiniz.

Windows98 ve Windows ME, yerini Windows XP’ ye bırakmaya hazırlanırken yeni işletim sistemine geçiş her zamanki gibi yüksek maliyetli olacak gibi gözüküyor. Aceleci davranarak XP sahibi olmak isteyenlerin bunun yanında makinelerini ‘‘upgrade’’ etmeleri gerekir. Çünkü çoğu kullanıcıda mevcut olan donanım XP’ nin yüklenmesine izin verse bile, Windows 98 ve ME hızında çalışması beklenemez.

Özellikle işlemci ve bellek gibi temel bileşenlerin yeni sistemin donanım açlığını karşılayacak şekilde güncellenmesi gerekirken, uzatmaları oynayan Windows9x ve ME’ yi “bazı ince ayar işlemleri’’ ve ek yazılımlar yardımıyla, yerlerini XP’ ye bırakana kadar optimum performans ve stabilite kullanmak mümkün.

Geri planda, sessiz sedasız ve faydasız bir biçimde çalışan programların hakkından gelmek, Registry’ yi düzene sokmak, dosya sistemlerinde hızlandırma operasyonları yapmak ve yükleme sürelerini azaltmak gibi bazı ince ayar işlemleri için manuel olarak yapılabileceği gibi, kullanıcının işini kolaylaştırma açısından yardımcı programların kullanılması da mümkün.

Görev Çubuğundaki Kirlilik:

Kullandığımız kimi yazılımların kendilerini Windows’ un StartUp yani Başlangıç mönüsüne eklemek gibi özellikleri bulunur. Çoğu zaman görev çubuğunda bir ikon olarak sembolize edilen bu yazılımlar, hızlı yükleme ve program ayarlarına kolay erişim sağlama görevlerini üstlenmişlerdir; ancak kullanılmadıkları durumlarda sistem kaynaklarını tüketmekten öte hiçbir işe yaramazlar. Sık kullanmadığınız programları StartUp (Başlangıç) menüsünden kaldırmak, belleğin gereksiz yere dolmasını engelleyerek, sistem kaynaklarını daha verimli kullanmak mümkün hale gelir. Başlangıç menüsüne eklemeyi opsiyon olarak sunan yazılımların dışında, bazı inatçı programların kimi, buraya ukalaca eklenerek ısrarla windows’ un açılışını yavaşlatmayı sürdürebilir.

Sistem Kaynaklarını Kurtarmak:

StartUp menüsünü temizlemenin kolay yolu, Programlar mönüsü altında yer alan Başlangıç klasörünün içinde sık kullanmadığınız kısayolları silerek bunların yüklenmesine engel olmaktır. Ancak kimi yazılımların kendilerini Registry yoluyla işletim sistemlerinin açılışına entegre etmeleri biraz daha çetrefilli bir temizlik işlemi yapılmasını gerektirir. Bunun için sırasıyla  Accessories  (Aksesuarlar) / System Tools (Sistem Araçları) ve System İnformation (Sistem Bilgisi) üzerinden ulaşılan bilgisayarın çeşitli yazılım ve donanım özelliklerini gösterme ve ayarlama bileşeni kullanılabilir. System İnformation’ da yer alan Tools (Araçlar) mönüsünde bulunan System Configuration Utility’ ni (Sistem Konfigürasyon Aracı) altında yer alan StartUp seçeneği Windows’ un açılışı esnasında yüklenen tüm programların listesini sunar. Burada yüklenmesini istemediğimiz programın yanındaki çarpı işaretini kaldırarak, programın gereksiz yere bellek işgalinin önüne geçebilirsiniz. Burada dikkât edilmesi gereken önemli bir nokta da, ScanRegistry, TaskMonitor ve SystemTry gibi, Windows’ a ait bileşenlere kesinlikle dokunulmaması gerektiğidir. Aynı şekilde, antivirüs yazılımlarına da müdahale tavsiye edilmez.

Masaüstü’ nde Temizlik:

Arka plan resimlerini, sürüsüne bereket ikonlar ve Active Desktop gibi elementler sistem kaynaklarını göreceli olarak azaltırlar. Sistem belleğinde yer alan bu öğeler aslında güçlü sistemler için sorun teşkil etmeseler de, ortalama sistemlerde performans kayıplarına yol açabilirler. Özellikle boyutları birkaç megabyte’ tan fazla olan arkaplan resimleri ve Active Desktop özelliğinin açık halde bulunması bir bilgisayarın hızını olumsuz yönde etkiler. Büyük arkaplan resimlerinin kaldırılarak, Active Desktop’ un kapatılması [Active Desktop’ ı kapamak için masaüstünde (desktop) boş bir yere mouse’ un sağ tuşuyla bir kere tıklayarak özellikler’ i (properties) seçin, sonra üstteki menülerden internet’ i (web) seçip (View my active desktop as a web page) yazan bölümün yanındaki kutucuğu boş bırakmanız gerekir]. Windows’ un performansını artıracaktır. Aynı şekilde masaüstünde bulunan çok sayıda ikonun performansı olumsuz etkileyeceği göz önüne alındığında, Programs menüsünde bulunan program kısayollarının masaüstünde de yer alması gereksizdir.

Registry’ de Temizlik:

Windows’ un kullanıcı bilgileri programlara ait ayarların tutulduğu Registry adlı veritabanı, yüklenen yazılımlar yoluyla zaman içinde şişerek Windows performansı üzerinde olumsuz etki yaratmaya başlar. Tüm 32-Bit Windows programları kurulum esnasında Registry adlı bu veritabanına kaydolarak, konfigürasyon ayarlarını burada saklarlar. Bir program bilgisayardan kaldırılması sırasında ise kimi zaman Registry üzerinde yapılan değişiklikler eski haline getirilmeyebilir yani, Registry zaman içinde mevcut olmayan yazılımların ayarlarıyla dolarak bilgisayarın hızını kesen bir unsur halini alır. Registry’ de yapılabilecek düzeltmeler için Microsoft, işletim sistemlerine bir  Registry editörü yerleştirmiş, ama çoğu kullanıcının içinde kaybolabileceği kadar karmaşık bir hiyerarşik yapı içeren Registry’ de işe yaramayan girişleri tespit ederek, elle düzeltme yapmak deveye hendek atlatmaktan zor bir iş.

Bu yüzden bir yazılım kullanarak, Registry optimizasyonu sağlamak daha kolay ve zahmetsiz. Bu amaçla kullanılabilecek yazılımlar arasında Norton ve McAfee gibi tanınmış yazılım geliştiricilerin sistem araçları paketi olduğu gibi ücretsiz olarak temin edilebilen  Registry düzenleyicileri de var. Kolaylıkla bulunabilen RegCleaner bunlardan biri.

Sabit Disk Ayarları:

Windows’ un sabit disk erişimi, temiz bir kurulumun ardından bile optimizasyon için kullanıcı müdahalesine gerek duyar. Özellikle, artık hemen tüm sabit disklerin destekler hale geldiği DMA modu ve eğer gerekiyorsa anakart çipsetinin sürücüleri Windows’ un disk erişimindeki hızı üzerindeki en önemli faktörlerdir. DMA modunu etkinleştirmek için sırasıyla Settings (Ayarlar)/Control Panel (Kontrol Paneli)/System  (Sistem) altında Device Manager (Aygıt Yöneticisi) yer alan Disk Drives (Disk Sürücüler) bölümüne gidin. Burada sabit diskinizi seçtikten sonra, Properties (Özellikler) mönüsü altında DMA kutucuğunun işaretli olduğundan emin olun. DMA modunun bazı durumlarda, eski çipsetlerin yetersizliği yüzünden, sorun çıkarabileceğine dair bir uyarı almadınız da, eğer sisteminiz antika değilse, hiçbir sorun yaşamadan hızlı sabit erişimini kullanabilirsiniz. DMA modu yukarıda belirtilen yöntemle CD-ROM ve DVD-ROM sürücüler için de aktif hale getirilebilir.

Bu ayarlara başvurmanız durumunda windows’ unuz biraz daha rahatlayıp hızlanacaktır. Bu arada yapmak istediğiniz upgrade için para biriktirebilirsiniz.

İstanbul - 26.03.2002
http://sufizmveinsan.com