|
 
Bu
bölümlerde sistemimizin güç tüketimini yönetmeyi ve PCI
veri yolu yuvalarını ayarlayarak PnP (Plug and Play), Tak ve
Kullan işletim sistemlerinden yararlanmayı, ayrıca yapılan işlemleri
kaydetmeyi ya da yanlışlık yaptıysak kaydetmemeyi,
bilgisayar açılışına şifre koymayı detaylı bir şekilde
öğreneceğiz.
POWER
Menegement Setup:
Power
Menegament.
Güç
yönetim modlarının ana denetim masasıdır. Ayarı “Max
Saving” e getirirseniz sistem kısa bir süre kullanılmadan
durursa güç tasarruf moduna girer. “Min Saving” de aynı işlemin
yürürlüğe girmesi daha uzun zaman alır. “Disabled” güç
yönetim modunu devreden çıkarır. “User Define” seçeneği
de el ile ayarlanabilir seçeneğini aktif kılarak kullanıcının
kendi tercihlerini yapmasını sağlar.
PM
Control By APM.
Sisteminizde
Gelişmiş Güç Yönetimi yüklüyse bu seçeneği “Yes”
olarak ayarlamak güçten yapılan tasarrufu biraz daha artırabilir.
Video
Off Option.
Bu
seçenek monitörün ne zaman
güç koruma tasarrufuna geçirileceğini belirler. All
Modes Off (tüm modlarda kapama); Always On (daima açık);
Suspend Off (Suspend moduna kapama) ve Susp, Stby Off (Suspend
ve standby moduna kapama) seçenekleri vardır.
Video
Off Method.
Monitörün
ne şekilde askıya alınacağını (uykuya geçeceğini)
belirler. Şu seçenekler olabilir. DPMS, Blank Screen, V/H
Sync+Blank. DPMS (Display Power Menegement-Görüntü Güç Yönetimi)
özelliği, ekran kartınızı –Tabii bu VESA DPMS özelliğini
destekliyorsa- denetler. Blank Screen sadece ekranı karartır
ve sadece güç yönetim özelliği olmayan monitörlerde kullanılır.
V/H Sync+Blank seçeneği
ekranı karartır veya yatay/dikey taramayı kapatır. Yeni
monitör ve ekran kartlarında DPMS seçeneği kullanılır.
Video
Off After.
Sistemin
sırayla düşük güç korumasından yüksek korumaya geçmişseniz,
hangilerinde ekranın karartılacağını belirler.
Modem
Use IRO.
Sistemi
modem sinyali ile uyandıracaksanız yani
uzaklardan telefonla evimizdeki PC’ yi açtırabiliriz. Bu
durumda modemin IRQ’ sunu seçmemiz gerekecektir.
PM
Timers.
Bazı
Bios’ larda, bu pencerenin çizgilerle sıralanmış ayrı bir
bölümünde bulunan PM Timers ayarları güç yönetim
zamanlamalarını belirler. Bu
bölümde ise diski güç tasarruf moduna geçiren “HDD Power
Down” süresi ve sistemin Uyku,Bekletme ve Askıya Alma (Doze
Standby, Suspend) Modlarına geçmeleri için gerekli süreler
ayarlanabilir. Sistem bir aktivite olunca, örneğin klavyede
basılan bir tuş ilgili IRQ kanalına sinyal gönderince tekrar
harekete geçer.
Power
UP Control.
Yine
aynı pencerede ayrı bir bölmede yer alan bu grupta sistemin
ne zaman otomatik açılacağı belirlenir. “Soft-Off” özelliğine
sahip anakartlarda sistem
bir düğme ile veya yazılım aracılığıyla kapatıldığında
elektrik doğrudan kesilmez sistem askıya alınır.
PWR
Button<4 sec.
Bu
ayar “Soft-Off” a getirildiğinde, PC açma ve kapama düğmesi
4 saniyeden daha az basılı tutulduğunda sistem normal olarak
kapanır. Suspend seçeneğinde ise düğmenin iki yönlü işlevi
vardır; 4 saniyeden az basıldığında sistem uyku moduna geçer.
“No Function” seçeneğinde ise düğme 4 saniyeden az basıldığında
Soft-Off düğmesinin bu işlevini devreden çıkarır. Bu
ayarlarsan bağımsız olarak düğme 4 saniyeden fazla basılı
tutulduğunda sistem elektriği kesilerek kapanır.
PWR
Up On Modem Act.
Bu
seçenek “Enabled” konuma getirildiğinde bilgisayar kapalı
durumdayken modemden gelen bir sinyalle (modeme bağlı telefon
numarası arandığında) açılır. Ancak bu sadece pc’ yi açar,
eğer telefonu ilk çaldırışta bir fax, dosya vs. gönderiliyorsa
muhtemelen ilk denemede olmaz, ikinci denemeyi de yapmamız
gerekir.
Automatic
Power Up.
Sisteminizin
günün belirlediğiniz saatlerinde otomatik olarak açılmasını
sağlar.
PNP/PCI
Setup:
Ayarların
karşısında “Yes” seçilmişse işletim sistemi aygıtla
ilgili kesmeleri kendi ayarlar. Tak açlıştır işletim
sistemi kullanmıyorsanız veya kesme ayarlarının (IRQ) sizin
ayarladığınız gibi kalmasını istiyorsanız bu “No”
ayarını kullanmanız gerektiğini göstermektedir.
PnP
Os Installed.
Tak
çalıştır destekli bir işletim sistemi kullanıyorsanız
(OS/2, Win9x..) bu ayarı “Yes” yapalım.
Recources
Controlled By.
Tak
ve Çalıştır BIOS’ lar tüm boot işlemlerini ve Tak Çalıştır
aygıtlarını kontrol edebilir. Bu ayar “Auto” ya
getirilirse tüm IRQ ve DMA atamaları kaldırır; çünkü BIOS
bu işlemi devralır. Bu ayar tüm PCI yarıkları için ayrı
ayrı olabilir (4’ e kadar). Bu durumda “Recources
Controlled By” yerine Slot 1 IRQ, Slot 2 IRQ vs. seçenekleri
vardır. Tak Çalıştır sistemlerinde tümü Auto’ ya da
getirilebilir.
IRQ
n Assigned to.
Tak
Çalıştır olmayan kartlar ve aygıtlar belirli bir IRQ’ da
çalışmak isteyecektir. İşte bir IRQ’ yu (kesme istemi)
Tak Çalıştır olan veya olmayan kartlara göre buradan
ayarlayabilirsiniz. Tak Çalıştır olmayan bir aygıt veya
kart bu IRQ’ ya takılmış ise bu seçenek “Legacy ISA”
(bası BIOS’ larda “No/ICU”) olarak ayarlanmalıdır. Tak
Çalıştır kartlarda ise ayar “PCI/ISA PnP” (bazı BIOS’
larda “Yes”) olmalıdır. Aynı şekilde”DMA n Assigned
To” diye bir seçenek de vardır. Aynı şey bu DMA ayarı için
de geçerlidir.
LOAD
BIOS Defaults:
Bazı
kullanıcılar, ana menüdeki bu seçeneğin, BIOS’ u fabrika
ayarlarına döndürmeye yaradığını düşünürler. Ancak tüm
yüksek performans özelliklerini kapatan bu seçenek, BIOS
ayarları ile ilgili herhangi ciddi bir problem ile karşılaştığınızda
kullanılır. Seçeneğin üzerine gelip enter tuşuna bastığınızda
işlemi onaylayıp onaylamadığınıza dair bir sorgu ekrana
gelir. Klavyeden “Y” yada “N” (yes - no) tuşlarıyla işlemi
gerçekleştiririz.
SUPERVISOR/User
Password:
“Supervisor
Password” hem BIOS setup’a Hem de sisteme şifre koyar. Yani
şifreyi yazmadan BIOS ayarlarına da giremeyiz, PC’ miz de açılmaz.
(Ancak Bıos Features
Setup kısmındaki Security Option’ na dikkat) User
Password ise sadece PC’ nin açılışına şifre koyar.
HDD
Low Level Format:
Bazı
BIOS’ larda bulunan bu seçenek düşük
seviyeli format atar. En son çare olarak kullanılır
normal şekilde format atılamayan disklerde. Bir anlamda disk yüzeyini
kazıdığı için gereksiz bir şekilde buradan format atmamak
lazım gelir.
Save
& Exit Setup:
BIOS
Setup’ ta yaptığımız değişikliklerin hiçbiri BIOS’ a
kaydetmeden devreye girmez. Bu
seçeneği “enter” layıp “Y” tuşuna basarsak yaptıklarımızı
kaydederek ayarların kalıcı olmasını sağlarız. İyi bir yönü
de BIOS’ ta yanlış bir ayar yaptığımızı düşünürsek
buradan çıkmadan kaydetmemiş oluruz. İkinci çıkış şekli
de aşağıda anlatılacak.
Exit
Without Saving:
Yapyığımız
değişiklikleri kaydetmeden
BIOS Setup’ tan çıkmak için bu seçenek üzerine gelip
“Enter” tuşuna
basıp “Y” ile çıktığımızda bir şey kaydetmeden
sistem açılışına geri döneriz.
İstanbul
- 19.02.2002
http://sufizmveinsan.com
Kaynak:
Bilgisayar
Okulu Dergisi – Fasikül 5
|
