Bana ibadet ediniz.
(21 - 92): «Ve ben Rabb’ınızım, bana ibadet ediniz.»
Yakîn hasıl oluncaya kadar
(15 - 99): «Sana yakîn gelinceye kadar Rabb’ına ibadet et.» İbadet edin :
(53 - 62): «Ve Ona ibadet edin.»
(22 - 78): «Ve Rabb’ınıza ibadet eyleyin ve hayrı işleyin.»
(4 - 35); «Allah’a tapın ve ona hiçbir şeyi şerik koşmayın.» 
Diğeri :
(17- 23): «Ondan başkasına ibadet etmemeği [Rabbın kat'iyyen emretti.]»

İBADET ALLAH’A MAHSUSTUR

İbadet, Allah’a edilir. Allah’tan gayrısına ibadet; Allah’a şirk koşmaktır, küfürdür. Allah’ın mukaddes haklarına tecavüz ve riayetsizliktir. Mesela; namaza, secdeye, rükuya; Allah namına niyet edilir. Başkası için namaz kılınmaz, secde veya rüku' edilmez.

Dua Allah’a doğrularak edilir. Allah’tan gayrısınden bir şey istenmez. Mesela Peygamberlerden, Evliya’dan, Allah’tan istendiği gibi bir şey istenmez. Onların mübarek kabirleri ziyaret edilerek veya herhangi bir noktada seslenilerek “Ya Nebî!” veya “Ya Velî, şu hacetimin, muradımın hasıl olmasını senden dilerim” denilmez. Zira bu esasta muhatap ve merci' olmak, Allah’ın hakkıdır. Hiç bir mahluk için Allah’tan gayrı merci olmaya, ne hak, ne kudret vardır. Fakat Enbiyadan, Evliyadan, Allah’ın herhangi bir sevgili kulundan şu suretle istifade pek yerinde olur. İnsan duada Allah’a doğrulur, Allah’a hitap ederek duaya başlar, duanın sonunda: “Sevgili kulun, falanın veya falan Nebî veya Velî’nin yüzü hürmetine duamı kabul buyurmanı dilerim” denir.

Duadan mâadâ şu esaslarda da mutlaka Allah’ın ismini anmak ve Allah’ın rızasını hedef tutmak lazımdır: Mesela kurban kesilecek... Mutlaka Allah’ın ismini anarak kesmek lazımdır.

Adak adanacak... Mutlaka Allah’a hitap edilerek adanacaktır. Yani: “Ya filan Nebî veya Velî, bana şu işimi yaparsan veya yaptırırsan sana şunu yaparım, adağım olsun” denmez. Şöyle denir:

“Ya Allah sana yalvarırım, şu işimi senden dilerim. Eğer muradımı hasıl edersen, filan Nebî veya filan Velî hayrına, Allah rızası için şu hayrı yapmağı sana adıyorum ve hacetimi senden diliyorum” denir. Ve murat hasıl olduktan sonra adak her ne ise yerine getirileceği zaman: “Ya Rabbi sana şükrederim, muradımı hasıl ettin ve beni adağımı ifaya ikdar ettin. İşte şimdi senin rızan ve filan kulunun hayrı için adağımı yerine getiriyorum. Nezrimin kabulünü inayetinden diliyorum.” der ve adağı ne ise onu icra eder. Kurban mı adadı, keser; fukaraya bir hayır mı adadı, yerine getirir. Kur'an okumak mı adadı okumaya başlar.

Bodrum - 15.10.2002
http://sufizmveinsan.com