Âlimler
anlattı, bilginler dinledi,
Bilgeler söyledi, âlimler anlattı,
Birinin söylediğini öteki reddetti,
Diğeri anlattı, beriki kızdı.
Kimileri
anlatır, kalır tenzihte,
Kimileri anlatır kalır, teşbihte,
Hep böyle uzamış gitmiş,
Hem geçmişte hem gelecekte.
Kimi
dedi “bilinir İlim ile”
Kimi dedi “bilinir gönül ile”
Nasıl anlaşılsın, ne ucu var ne bucağı!
Söylenmesi pek zor dil ile...
Bazıları
dediler “halkın sultanı”
Kimilerince “Hakk’ın sultanı”
Bazısı dedi “Moğol ajanı”
Halkın sultanıdır Hakk’ın sultanı
Gerçeği
anlattılar, kimse anlamadı.
Eksik anlattılar “tamam böyledir” dediler.
Bilen, anlatacak bulamadı,
Arayan da doğruyu bulamadı.
Ne
zaman bir güzellik fark etsen,
Bilinmeli ki çirkin de oradadır.
Ne zaman ki anlaşılır, çirkin ve güzel aynıdır.
Görülür
Tek’te, görülenler aynıdır
Biline
ki alemlerin Rabbi’dir yöneten,
Çoklukta
da teklikte de O’dur gözeten.
Anlatmak istersen gerçek Hakk’ı sen,
Aç gönlünü dinle ki, duyasın canı gönülden.
Ne
hulûldür, ne ayrıdır,
Ne ıraktır ne gayrıdır,
Can ve canan tek nurdur.
“Her
şeyden münezzehtir” dediler,
Bunu unutup “hulûl etti” dediler.
Sonra açıp ellerindeki kitabı,
“Bu Kur’an’a uyumuyor” dediler.
“Hulûl
etmek” dediler vahdeti vücuda,
“Kur’an’ı biliriz” dediler yok böyle netice,
Yoksa nasipte tenzih ve teşbih,
Örtersin
bildiklerini de kolayca.
Kimi
aşkından unuttu kendini,
Gördüklerini dedi O’dur Hak ulu,
Kimi gördü budur ulular ulusu,
Görünendir her şey dedi vahdeti şuhudcu.
Kur’an’dır
öğreten bizlere,
Tenzihte kalırsan nafile!
Teşbihte kalırsan, yine boş yere!...
Tenzih ve teşbihtir götüren gerçeğe.
Hem
der “eşi benzeri yoktur”
Hem der “görür, görücü, işitir işiticidir”
Nasıl deriz benzersize “benzeri çoktur”?
Değirmende un yok, konuşan çoktur.
Allah TEK’tir, eşi benzeri yoktur.
İsim
ve sıfatlardır her şeyi zıt gösteren
Zıddı ile bilinecek, bize hayat veren
Burçlarla bizi koruyup gözeten
Cevizin
kabuğuna iltifat çoktur,
Zarına geldiğinde, etrafta kimse yoktur.
TEK’iktir maksadımız, çoklukta halk olur.
Gerçek konuşulduğunda etrafta kimse yoktur.
Teklikten
bakınca anlaşılır bazı sözler.
Anlarsın ki, bu O mertebenindir,
Sorulursa,
çokluktan girme karmakarışıktır,
Ne düşünülür ne faydalı olunur.
Tek
olandır çokluğa yayılır,
Ne tam anlatılır, ne söz biter.
Asırlar
boyu tükenmez, devam eder.
