New York ta yaşayan herkesin telefon başına geçip, New York telefon rehberindeki tüm numaraları bir bir aradığını düşünün. Sonra, bunun dünyanın tüm şehirlerinde aynı anda herkes tarafından uygulandığını hayal etmeye çalışın. Ortaya çıkacak mesajlaşma sayısı, yine de 1 saniye içinde beyinde oluşan mesajlaşma sayısından daha azdır. Beynimiz bu işi, 100 milyon hücre kullanarak başarır. Dünyadaki tüm hayvanlardan daha gelişmiş bir beyne sahibiz. Beynimiz 85 inç küp yer kaplar, 3 libre ağırlığındadır ve dünya yüzündeki yaratılmışların beyinleri arasında en  büyük olanıdır.

Beynimizi en iyi şekilde nasıl kullanabiliriz?

Beyninizi sık sık darbeye maruz bırakmayın. Görünürde bir morarma ya da yara olmasa  bile beyne gelen her sert darbe sinir bağlantılarında mikroskobik hasarlara neden olur. Boks’da yaşandığı gibi sürekli beyin darbesi almak serebral atrofiye neden olabilir. Size hiç spor yapmayın demiyoruz, ancak spor yaparken darbelerin beyinde oluşturabileceği hasarın bilincinde olarak gereken tedbirleri alın.

Beyin egzersizleri yapın. Özellikle düşünce gücü ve planlama gerektiren meşguliyetleriniz olsun. Bu tip aktiviteler beyne kan akışını hızlandırır ve oksijen banyosu yaptırır. Zihninizi, oyunlar,yaratıcılığınızı kullanabileceğiniz aktiviteler ve okuma ile meşgul edin. Beyninizde ne kadar çok değişik bölümleri aktive edebilirseniz, o kadar çok sinir bağının harekete geçmesini sağlarsınız ve beyniniz daha esnek ve kompleks konularda çalışabilir duruma gelir. Kendinizi tek bir aktiviteye bağladığınız zaman, beyninizin diğer bölümlerini ihmal etmiş olursunuz. Örneğin pek çok kimse video oyunlarına bayılır. Video oyunları el-göz koordinasyonunu arttırır ve hafızayı güçlendirir, ancak belli bir süre sonra video oyunu oynamak artık otomatik bir hale gelir ve fazlaca beyin aktivitesi gerektirmez. Video oyunu oynamayın demiyoruz, ama beyninizi farklı bölgelerini çalıştıracak farklı aktivitelerle de ilgilenmenizi tavsiye ediyoruz.

Beyin,aynı kaslarımız gibi çalıştıkça güçlenir. O nedenle işinizin de size sürekli yeni şeyler düşündüren ve problem çözme yeteneğinizi arttıran bir iş olmasını tercih ederseniz, beyin sağlığınız açısından daha iyi olur.

Kalbiniz için iyi olan her şey, beyniniz için de iyidir. Egzersiz beyne sadece daha fazla  sadece oksijen ve kan akışı sağlamakla kalmaz,aynı zamanda beynin gıdası olan glikozun da beyne daha fazla gitmesini sağlar. Yüksek kan basıncı, beyin dokularınızı yıpratabilir. Yüksek tansiyonlu kişilerde beynin beyaz maddesi daha az bulunmuştur. Bu doku kaybı, kısa süreli hafıza kayıplarına,konuşma ve yön tayin edememe problemlerine ve bilginin daha yavaş işlenmesine neden olabilir. O nedenle aşırı tuz kullanmayın,doymuş yağlardan uzak durun, kilonuzu kontrol altında tutun ve sigara içmeyin.

Günde en aşağı 8 bardak su için,B vitaminlerini içeren gıdalardan bol bol tüketin.
E Vitamini, hem felç,hem de kalp krizi riskini azaltır. Diyetinize makul oranlarda E vitamini içeren kuru yemişlerden ilave edin.

Dengeli beslenin. Boron ve çinko içeren gıdalardan tüketin. Hindi,tavuk,dana eti ve balık gibi  tirosin içeren proteinli gıdalardan bol bol almayı ihmal etmeyin. Tirosin, düşünce de berraklık ve atikliği sağlar.

Çok ağır bir yemek yedikten sonra zihniniz ağırlaşabilir. Bunun nedeni, yemek sonrasında vücuttaki kanın büyük oranda hazım sistemine yönlendirilmesidir. Bu nedenle, ağır bir yemek yedikten sonra kendimizi yorgun hissederiz. Eğer bir imtihana girecekseniz, yemeğinizi imtihandan epeyce önce yiyin. İmtihan öncesi enerji takviyesi için hafif bir şeyler atıştırabilir,biraz vitamin ve mineral alabilirsiniz.

Az kahve için, daha çok uyumaya çalışın. Kahve alışkanlığınız varsa yavaş yavaş azaltın. Sabah enerjisini en iyi sağlayan şey,dengeli beslenme ve yeterli uykudur. Ortalama olarak 8 saat düzenli uyku almayı alışkanlık haline getirmiş bir kimse, sabahları alarma gerek duymaksızın kendi kendine uyanabilir.

Sürekli olarak eski alışkanlıklarla hayatınızı sürdürmemeye gayret edin. Dolaplarınızı yeniden düzenleyin,saatinizi diğer bileğinize takın,dişinizi öbür elinizle fırçalayın, yabancısı olduğunuz bir konuda kitap okuyun,latin dans dersleri alın. Ya da sık sık zihinsel egzersizler yapın. Örneğin ataş,kalem,para gibi herhangi bir objeyi ele alıp,bu objenin hangi farklı amaçlar için kullanılabileceğini düşünmeye çalışın. Bu  egzersiz yaratıcı düşüncenizi geliştirir. Zihinsel yorgunluğa sebep olan ilaçlardan uzak durmaya çalışın. Bunlara örnek vermek gerekirse sinüs problemleri, alerji, baş ağrıları ve soğuk algınlığı tedavisinde kullanılan anti-histaminikler,gençlerde migren tedavisi için kullanılan bazı yüksek tansiyon ilaçları,ibuprofen ve kodein gibi ağrı kesiciler,bazı bulantı ve öksürük ilaçları sayılabilir.

Alkol,beyin hücrelerini öldürür. Uzun süreli içki kullanan alkolikler hafıza kaybı, halüsinasyonlar ve paranoya tehlikesi altındadır.

Beyinle ilgili bazı bilgiler

· Topluiğne başı büyüklüğünde bir beyin dokusu, yaklaşık 5 milyon hücre ihtiva eder.

· Bizleri hayvanlardan ayıran ana özellik beynimizin onlardan daha gelişmiş olmasıdır. Bu fark özellikle ön beyinde belirgindir.

· Beynin sol tarafı,vücudun sağ tarafındaki istemsiz kasları,sağ tarafı ise sol taraftaki istemsiz kasları kontrol eder.

· Her saniye beynimize ulaşan 100 milyon uyarıdan sadece 100 tanesinin beyin kökümüze ulaşmasına izin verilir. Bu kontrol sağlandığı içindir ki, ayakkabılarınızın ayağınıza teması ya da saçınızın cildinize değdiği sırada hissedilenler gibi konular hakkında her an bilgilendirilmemiş olursunuz.

· Beynin sol tarafı; dil kullanımı,sayılar,ilmi çalışmalar ve değerlendirmelerle,sağ tarafı ise sanat,müzik,hayal kurma,sezgi ve üç boyutlu formların anlaşılması ile ilişkilidir. Bu nedenledir ki bilim adamları için “sol beyin insanı”,artistler gibi yaratıcı insanlar için de “sağ beyin insanı”gibi tabirler kullanılır.

http://www231.pair.com/grpulse/bt/anne.html’den derlendi.

http://www.gulizk.com
05.08.2003